Vereniging Oud Valkenburg

Op dinsdagavond 21 januari organiseren de gemeente Katwijk, het Rijksvastgoedbedrijf (RVB), ADC Archeoprojecten (Amersfoort) en Archol (Universiteit Leiden) een lezing over de archeologie op oud-vliegkamp Valkenburg. Bent u benieuwd wat er sinds de start van het archeologisch onderzoek op het terrein is gevonden? Vanaf 19.00 uur bent u welkom in de Burgerzaal in het gemeentehuis in Katwijk.

Archol en ADC zullen tijdens deze avond aan de hand van de vondsten vertellen over verschillende periodes uit de geschiedenis van het gebied: over de prehistorie, Romeinse tijd en de periode van de Tweede Wereldoorlog. Na de lezing is er nog tijd om vragen te stellen aan de archeologen.

Projectlocatie Valkenburg door de eeuwen heen
In april 2019 zijn Archol en ADC, in opdracht van het Rijksvastgoedbedrijf, begonnen met grootschalige opgravingen op projectlocatie Valkenburg. De projectlocatie behoort geologisch gezien tot het mondingsgebied van de Oude Rijn en is al vanaf 3000 jaar geleden bewoond. Hierdoor zijn uit allerlei verschillende tijdsperiodes archeologische resten in de grond terug te vinden.

Uit de bronstijd en ijzertijd zijn resten van huizen, akkers en weidegronden gevonden. Vanaf ongeveer het begin van de jaartelling maakt het gebied deel uit van het verdedigingssysteem van het Romeinse rijk. Behalve restanten van verdedigingswerken (spitsgrachten, wachttoren), stammen uit dit tijdvak ook sporen van huizen en bijgebouwen. Na de Romeinse tijd is het gebied gebruikt voor agrarische doeleinden, tot het in 1938 tot militair vliegveld werd ingericht. In de meidagen van 1940 hebben op en rondom het vliegveld zware gevechten tussen Nederlandse en Duitse troepen plaatsgevonden, waarvan resten in de vorm van versterkingen, uitrustingsstukken, wapens en munitie over de gehele projectlocatie te vinden zijn.

De eerste maanden van het nieuwe jaar staan in het teken van 75 jaar bevrijding.
Na 10 mei gaat de toren een aantal weken dicht in verband met de renovatie van de 1e, 2e, en 3e
verdieping. Naast nieuwe vloerbedekking en het schilderen van de wanden wordt ook de inrichting
gemoderniseerd. Dit moet allemaal klaar zijn op zaterdag 4 juli, want dan wordt voor de derde maal de
ROMEINENDAG georganiseerd. Mooie plannen voor het nieuwe jaar 2020.

Het Torenmuseum in Valkenburg gaat de huidige tentoonstelling over de Romeinen vernieuwen.
De gemeente Katwijk draagt, naast de Provincie Zuid-Holland, het Prins Bernhard Cultuurfonds en
wijkraad Valkenburg bij aan deze vernieuwing om de beleving van Romeins erfgoed in de
gemeente te versterken.

De Romeinse tentoonstelling van het Torenmuseum wordt nu zo’n 20 jaar tentoongesteld. In de loop
van de jaren zijn veel nieuwe wetenschappelijke inzichten en opgravingen gedaan, waardoor
sommige informatie verouderd is. Met de bijdragen kan het Torenmuseum de huidige
tentoonstelling aanvullen en in een nieuw jasje steken. “Wij zijn heel blij met de bijdragen waarmee
we een moderne tentoonstelling kunnen maken.

De website Rijnlandse Geschiedenis bestaat vijf jaar. Het eerste lustrum
wordt gevierd op 23 november in het Katwijks Museum en begint om 14:00 . Het programma bestaat uit
een drietal lezingen en de presentatie van een bijzonder boek.
Drie archeologen geven voor genodigden lezingen over de archeologie in Rijnland. De
onderwerpen zijn het ontstaan van Middeleeuwse dorpen, wat afval ons kan leren en
sporen van de Tweede Wereldoorlog.
Als verjaardagscadeau ontvangen de historische organisaties die zijn aangesloten bij
Rijnlandse Geschiedenis een boek. ‘Een Ambacht aan de Rijnmond – Valkenburg en
Katwijk in de Middeleeuwen’ is het laatste grote werk van de onlangs overleden
streekhistoricus en amateurarcheoloog Dik Parlevliet. De burgemeester van Katwijk,
Cornelis Visser, overhandigt het eerste exemplaar aan Arend Parlevliet, de broer van de
auteur.
Rijnlandse Geschiedenis is er voor iedereen die geïnteresseerd is in het erfgoed en de
historie van onze regio. De website benadrukt de samenhang in de gezamenlijke
geschiedenis en versterkt de uitwisseling tussen allen die zich ermee bezighouden. De
website is uitgegroeid tot een niet meer weg te denken bron van kennis over de
Rijnlandse Geschiedenis.

Zie ook www.rijnlandgeschiedenis.nl

Romeins Valkenburg:

Veel grootser dan gedacht

De zaal in het Dorpshuis is afgepakt op 24 oktober voor de lezing van Jasper de Bruin over Romeins Valkenburg. Hij lost de verwachtingen van de toehoorders in: zelfs voor ingewijden heeft hij veel nieuws. Bijvoorbeeld over de stedelijke proporties van Praetorium Agrippinae en de intensieve bebouwing van het complete gebied. Of over de spectaculaire vondsten die zijn gedaan, zonder dat deze bekendheid zijn geworden. Na de voordracht wordt er dan ook nog lang nagepraat in de Brasserie.

Er zit beweging in het Nederlandse deel van de limes, de grens van het Romeinse rijk. Niet in de zin dat de grens wordt verlegd, maar er wordt wel steeds meer bekend over de keten van forten aan de Nederlandse Rijn. Die strekte zich van de Brittenburg in Katwijk tot Carvium ad molem, 'Carvium aan de dam' in de Bijlandse waard bij Zevenaar uit.
“De forten ten Westen van Utrecht zijn teruggevonden, maar van de meeste forten ten oosten van die stad weten we vrijwel alleen dat ze er moeten zijn geweest”, zegt Jasper de Bruin, conservator Nederland in de Romeinse tijd bij het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. “De wispelturigheid van de rivier heeft de meeste vondstlocaties in het oosten verspoeld. Daarom is het zo mooi dat onlangs via een eerste vondst het bestaan van Carvium ad molem daadwerkelijk kon worden aangetoond.”

Dat is het grotere verband van de limes (spreek uit: 'lie-mes', geen 'lijms'). Maar de tachtig bezoekers aan de theaterzaal van et Dorpshuis in Valkenburg zijn op 24 oktober niet naar de avond voor leden en niet-leden van Vereniging Oud Valkenburg gekomen om over Zevenaar te horen. Ze zijn zelfs niet gekomen voor de nabijgelegen Brittenburg – waarover talloze aanwijzingen bestaan dat deze diep onder het duinzand kan liggen. De bezoekers zijn in het Dorpshuis om meer te horen over Praetorium Agrippinae, Romeins Valkenburg.

Aanstekelijk enthousiasme