Leden van de koninklijke familie hebben veelvuldig, zichtbaar maar ook in het geheim, gebruik gemaakt van Valkenburg. Koningin Wilhelmina in 1945 als eerste en kroonprins Willem-Alexander in 2004 als één van de laatste.
Tijdens mijn archiefonderzoek stuitte ik enkele jaren geleden op documenten met betrekking tot de evacuatie van de Nederlandse koninklijke familie naar het Verenigd Koninkrijk in geval van oorlog of andere noodzaak. Oorspronkelijk zou de familie in één keer worden verplaatst met een Dakota transportvliegtuig vanaf Valkenburg naar het ten noordwesten van Londen gelegen North Weald. Latere plannen spreken over de inzet van tweepersoons straaljagers van het type Gloster Meteor waarbij slechts één lid van de familie per vliegtuig kan worden meegenomen. Wellicht zijn dit soort plannen geschreven naar aanleiding van de gebeurtenissen in mei 1940. Toen vluchtte de hele familie hals over kop per schip vanuit IJmuiden naar het Verenigd Koninkrijk.
Plannen over een mogelijke terugkeer van koningin Wilhelmina naar bevrijd Nederlands gebied liggen in september 1944 al op de plank. In vrijgegeven documenten voorzien van het opschrift Zeer Geheim is te lezen dat het de wens van de koningin is naar Nederland terug te keren in een KLM-vliegtuig, voorzien van Nederlandse militaire kentekenen, en dat het vliegtuig gevlogen moet worden door een ervaren bemanning van de KLM in militair uniform. Door miscommunicatie wordt de vlucht in maart 1945 uitgevoerd door het Britse Transport Command en niet door de KLM. Laatstgenoemde verneemt pas later via de kranten dat de koningin Nederland heeft bezocht. De teleurstelling is dan ook groot bij de KLM.
Koningin Wilhelmina vertrekt op 30 oktober 1945 vanaf vliegveld Valkenburg naar het Verenigd Koninkrijk om een afscheidsbezoek aan de Britse koninklijke familie te brengen en hen te bedanken voor de genoten gastvrijheid gedurende de oorlogsperiode. Zij wordt onder andere vergezeld door haar adjudant kapitein R. van Zinnicq Bergman, haar secretaris drs. M. Kohnstamm en haar hofdame mevrouw L. de Beaufort. Op foto’s is te zien hoe de koningin, gekleed in een lange bontjas en met een muts op, wordt uitgezwaaid op Valkenburg. Het gezelschap verblijft een week op een landgoed buiten Londen en keert dan terug naar Nederland. Op de terugreis wordt de Dakota gevlogen door KLM-piloot Evert van Dijk. Het toestel landt op woensdag 7 november, omstreeks kwart over twee, op het vliegveld Valkenburg.
In de daarop volgende jaren worden naast de KLM ook Martinair en de Rijksluchtvaartschool betrokken bij het uitvoeren van regeringsvluchten waaronder de vluchten voor leden van het Koninklijk Huis. In december 2004 bezoekt het, sinds december 2016 te koop aangeboden regeringtoestel van het type Fokker 70, een tiental keer het vliegkamp. Bij vertrek op maandag 27 december spreekt de kroonprins de volgende woorden; “Van Oranje hier, laatste keer dat ik hier vertrek. Sterkte met deze laatste dagen en bedankt voor de prachtige tijden hier”.
