Geschreven: vrijdag 28 oktober 2016 door Martin de Boer
“In de strijd tegen terreur moet de burger niet zeuren over privacy.” Dit is zo ongeveer de boodschap die het hoofd van de Algemene Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (AIVD) recentelijk in een paginagroot interview in een landelijk dagblad uitdraagt. Moeten we de AIVD dan zomaar in ons privéleven laten rondneuzen? Trouwens, is die AIVD zelf wel te vertrouwen?
In een ver verleden heb ik gevaren met een toekomstig hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst (BVD), de voorloper van de AIVD. Zover ik mij kan herinneren was het een geschikte peer. Volgens zegge een echte zeeman met een hart van goud, gevoel voor humor en geschapen met een stel oren van uitzonderlijk formaat. Tijdens het binnenlopen van een haven bij stormachtig weer werd hem eens gevraagd of hij buiten op de brugvleugel bleef staan. Toen hij de vraagsteller met een verwonderde blik aankeek, antwoordde die; “als u namelijk buiten blijft staan vraag ik even een extra sleepboot aan.” Het hoofd in spe kon er smakelijk om lachen.
Na de recente terreuraanslagen wordt er op aangedrongen dat de geheime diensten van de verschillende landen beter moeten samenwerken en informatie moeten delen. Maar dat zijn nu juist nooit de sterkste punten van geheime diensten geweest. Zij gebruiken informatie eerder als handel.
Op uitnodiging van de minister van Binnenlandse Zaken, Dijkstal bezoekt de directeur van de Amerikaanse buitenlandse inlichtingendienst CIA, de heer J.M. Deutch, op 21 juni 1996 ons land. Voor deze gelegenheid vliegt de CIA directeur naar het vliegkamp Valkenburg. De aanwezigheid van een grote groep luchtvaartenthousiastelingen bij aankomst van het (tank)vliegtuig met aan boord de directeur stelt de hogere legerleiding voor een raadsel. Er is tenslotte geen enkele ruchtbaarheid aan het bezoek gegeven. Maar spotters hebben nu eenmaal net als inlichtingendiensten zo ook hun informanten!
De directeur wordt na aankomst achtereenvolgens ontvangen op het ministerie van Binnenlandse Zaken en op het ministerie van Defensie. Het bezoek van Deutch volgt op het bezoek dat het hoofd van de Binnenlandse Veiligheidsdienst, eerder dat jaar bracht aan de CIA. Deutch bekleedt als Director of Central Intelligence sinds mei 1995 de hoogste positie in de Amerikaanse inlichtingengemeenschap zijnde alle buitenlandse inlichtingendiensten van de Verenigde Staten. Onder president Clinton heeft hij zelfs de status van minister.
Na de herverkiezing van Bill Clinton in 1996 vertrekt Deutch plots van het toneel. Enkele dagen na Deutch vertrek worden er op zijn computer, die zonder enige vorm van beveiliging met het internet is verbonden, geheime documenten aangetroffen. In het rapport “Improper handling of classified information by John M. Deutch” is exact te lezen wat er mis is gegaan en wat de aanbevelingen zijn om dit soort misstanden in de toekomst te voorkomen. De praktijk heeft inmiddels uitgewezen dat de aanbevelingen voormalig minister van Buitenlandse Zaken en presidentskandidaat Hillary Clinton volledig zijn ontgaan.