JAARVERSLAG 2020
Geheel vernieuwde expositie in het museum; hier de 2e verdieping gewijd aan de Romeinse soldaten.
Dit verenigingsjaar stond vooral in het teken van de herinrichting van de exposities in het Torenmuseum. Vanwege deze herinrichting was het museum het grootste deel van het jaar gesloten, waardoor de gevolgen van de corona-maatregelen beperkt bleven.
En als we voor 2020 toch een hoogtepunt moeten noemen, dan is dat de opening van de exposities op 9 oktober door wethouder Knape in het dorpshuis.
Ook heel positief zijn de resultaten van de archeologische opgravingen op het voormalige vliegveld. Hoewel dit tot gevolg heeft, dat een groot deel van de Romeinse historie in Valkenburg moet worden herschreven.
Helaas waren er een paar zaken die voorbereid waren, maar niet uitgevoerd konden worden. Dat betrof onder meer de derde Dag van de Romeinen. Het was een bijzonder jaar.
Activiteiten
Vergeleken met voorgaande jaren waren de activiteiten beperkt, uiteraard vanwege het corona-virus. Maar zoals gebruikelijk begon het verenigingsjaar op 6 januari op de nieuwjaarsreceptie van de gemeente Katwijk. Op 21 februari was de vereniging vertegenwoordigd bij de overhandiging van een eerste Romeinse paal in het RMO.
In maart heeft de vereniging samen met andere organisaties bezwaar gemaakt tegen de sloopplannen van de Duitse barakken langs de Wassenaarse weg.
Op initiatief van de vereniging werd in april verlichting aangebracht op de erebegraafplaats waardoor de herdenkingszuil ‘s nachts verlicht is.
Eind april verscheen de nieuwste uitgave van de vereniging over De Wederopbouw van Valkenburg, samengesteld door Henk Imthorn. Van het boekje zijn er ruim 100 verkocht.
De jaarlijkse Algemene ledenvergadering zou worden gehouden op 23 april, maar ook deze kon niet doorgaan.
Na maanden voorbereiding wordt tijdens de derde bestuursvergadering het Beleidsplan 2020-2024 goedgekeurd en vastgesteld.
Een grote herdenking van 75 jaar bevrijding stond dit jaar ook op het programma, maar veel programmaonderdelen moesten worden geschrapt. In het kader van de herdenking werden de volgende zaken wel uitgevoerd: de vereniging heeft medewerking verleend aan de tentoonstelling 75 bevrijding in het Katwijks museum. In samenwerking met de Stichting Canon van Katwijk is de lesbrief “Oorlogssporen” opgesteld voor de groepen 6/7 en 8 van het basisonderwijs.
De vereniging heeft ook een bijdrage geleverd voor het boekje van Ruurd Kok “bang voor mooi weer”. Zes verhalen werden verzorgd voor Zicht op Valkenburg over de oorlog in Valkenburg en de vereniging heeft informatie geleverd aan een project van het Erfgoedhuis Zuid-Holland.
Op 15 september werd de regio bezocht door een commissie van de UNESCO, in verband met de nominatie van de Limes als werelderfgoed. De commissie werd rondgeleid in het Torenmuseum.
Het Rijksvastgoedbedrijf maakte op 2 november filmopnamen in het museum in verband met de opgravingen op het voormalige vliegveld.
Nieuw is dat de vereniging gaat deelnemen aan de klankbordgroep voor de inrichting van de wijk Valkenhorst, alsmede in de klankbordgroep die gaat over de Cultuurhistorische Waardenkaart in Katwijk. De vereniging neemt ook al deel in Archeologische Werkgemeenschap Nederland, de Stichting Canon van Katwijk, de Werkgroep Romeinen in Katwijk, limestafel Zuid-Holland en het Erfgoedplatform van de gemeente Katwijk.
De vereniging verzorgde het aanbrengen van een gedicht op het Limesbord bij de kerk en ook werd meegewerkt aan het plaatsen van een houten Romeinse mijlpaal, met een informatiepaneel bij het Dorpshuis.
Op 24 december werd bij het Torenmuseum de Lichtjesavond georganiseerd samen met de Oranjevereniging en Arjan de Hertog. Deze keer helaas zonder aanwezigen.
In de maanden mei, augustus en december werd een Nieuwsbrief onder de leden verspreid. Voor het blad ‘Zicht op Valkenburg’, de website van de vereniging Rijnlandse Geschiedenis en voor lokale kranten werden diverse artikelen en bijdragen aangeleverd.
Torenmuseum
Het Torenmuseum was op tien zaterdagen in januari, februari en maart geopend van 13.00 tot 16.00 uur. Nieuw in het museum is een kopie van de zogenaamde Peutingerkaart.
Het museum werd op 25 februari bezocht door een Haags seniorengezelschap bestaande uit 27 dames. Op 12 maart werd groep 6 van de W. van Veenschool uit Katwijk nog rondgeleid in het museum. Maar na 12 maart was het museum gesloten in verband met de corona-maatregelen.
Na een maandenlange voorbereiding begon op 19 augustus de renovatie van de exposities op de eerste, tweede en derde verdieping. Ook is het Torenmuseum van binnen en buiten geschilderd en is er nieuwe vloerbedekking aangebracht.
Op 9 oktober vond in het Dorpshuis een bijeenkomst plaats ter gelegenheid van de heropening. Hierbij was een beperkt aantal genodigden aanwezig, waaronder wethouder Knape, die de openingshandeling verrichte.
Vanaf zaterdag 10 oktober was het museum weer zeven zaterdagen geopend voor het publiek, waarbij corona-regels in acht werden genomen. Vooraf reserveren was nodig.
Half december werden weer nieuwe maatregelen van kracht, waardoor het museum de laatste twee weken van jaar weer gesloten was.
Op de zaterdagen dat het museum in 2020 wel open was bezochten 151 bezoekers het museum.
De leden van de werkgroep Evenementen en exposities hebben het hele jaar door veel energie
gestoken in de voorbereiding en uitvoering van de herinrichting van de tijdlijn expositie en de Romeinen-exposities. Hierbij werd intensief samengewerkt met de gemeente, het provinciaal depot, het RMO en de heer Van Ginkel van het bedrijf TGV, dat de Romeinen exposities opnieuw heeft samengesteld.
De werkgroep bestaat uit Corrie van Kralingen, Jan Bakker, Gerrit Russchenberg en Henk Imthorn.
De renovatie is mogelijk gemaakt door subsidies van de Provincie Zuid-Holland, het Prins Bernhard Cultuur Fonds, de gemeente Katwijk en de Wijkraad Valkenburg.
Bestuur en vrijwilligers
Op 21 maart is Corrie Hoffmans overleden. Jarenlang was zij een van de vrijwilligers die meehielp om het Torenmuseum draaiende te houden.
Het bestuur van de vereniging bestond het hele jaar uit dezelfde zeven personen: Nelly Smits (voorzitter), Henk Imthorn, Gerrit Russchenberg (penningmeester), Corrie van Kralingen, Herman Dijkhuizen, Leendert van der Ent en Jaap Dubbeldam (secretaris).
De vereniging werkt nauw samen met het bestuur van de Stichting de Valkenburgse Toren. Na het overlijden van de heer Noël Rosier was er geen voorzitter meer en in overleg met de gemeente is in 2020 de heer Hans van der Does tot voorzitter benoemd.
Omdat de ledenvergadering niet kon worden gehouden, zijn de stukken in april naar de leden toegestuurd met de vraag om te laten weten als ze bezwaar hadden tegen de herverkiezing van de volgens het rooster aftredende bestuursleden Henk Imthorn en Jaap Dubbeldam. Omdat er geen reacties zijn ontvangen bij de secretaris werden beiden geacht weer herkozen te zijn.
Het bestuur heeft in 2020 zes keer vergaderd, waarvan twee keer bij een van de bestuursleden op een corona-verantwoorde locatie.
Samen met de vrijwilligers vormt het bestuur de werkgroepen, die zelfstandig een onderdeel van het verenigingswerk voor hun rekening nemen. Op 31 december waren er 15 vrijwilligers actief.
In 2020 waren er zes werkgroepen: Beheer toren/Technische Dienst, Collectiebeheer, Educatie, Communicatie, Evenementen/ exposities en Historisch onderzoek.
De werkgroep Collectiebeheer is in het begin van het jaar bezig geweest met het inventariseren van de collectie van de vereniging. Boeken, foto’s en andere objecten zijn gefotografeerd of gescand en digitaal opgeslagen. Een beperkt aantal boeken is aangeschaft, met name voor de eigen bibliotheek, maar ook met de bedoeling om deze in het museum te kunnen verkopen.
Door de sluiting van het museum en de daaropvolgende beperkende maatregelen konden er in 2020 geen rondleidingen voor scholen meer georganiseerd worden. De werkgroep Educatie heeft wel weer gezorgd voor een aantal informatiebordjes op het ereveld en voor de organisatie van de lichtjesavond.
Door de werkgroep Communicatie zijn persberichten opgesteld, artikelen geschreven, drie Nieuwsbrieven geproduceerd en is de website bijgehouden. Ook is gestart met het maken van een nieuwe website.
De werkgroep Evenementen en exposities is het hele jaar bezig geweest met de herinrichting van de Romeinse exposities op de tweede en de derde verdieping en de tijdlijn op de eerste verdieping.
Bij de werkgroep Historisch onderzoek lag de nadruk op het samenstellen van een boek over de wederopbouw na de meidagen van 1940. Dit boek werd vanaf eind april te koop aangeboden. Inmiddels zijn ruim 100 boekjes verkocht.
De website is het hele jaar in de lucht geweest en wordt zeer regelmatig bezocht.
Op 31 december 2020 bedroeg het ledenaantal 260.
Huisvesting van de vereniging
De huisvesting van de vereniging in de kerktoren onderging in 2020 een metamorfose. Alles werd
opnieuw ingericht en geschilderd en er werd nieuwe vloerbedekking aangebracht.
Het Torenmuseum bevat vaste exposities op drie verdiepingen en in de lift. Op de vierde verdieping bevindt zich de bibliotheek met een verzameling boeken die op de een of andere manier met Valkenburg te maken hebben. Ook liggen er fotoboeken die ingezien kunnen worden. De ruimte op de vierde verdieping wordt ook gebruikt als vergaderruimte.
Het baarhuisje aan de Ringweg is het hele jaar in gebruik geweest als opslagruimte.
De gemeente heeft nog geen oplossing gevonden tegen het doorslaand vocht in de trapopgang van het Torenmuseum.