De Duitse inval en de oorlog daarna.
Bij de Duitse inval in de vroege morgenuren van de l0e mei 1940 stonden er weliswaar geen vliegtuigen op het veld, maar ook enige vorm van luchtafweer ontbrak. Wel was er na de overrompeling van Noorwegen een sectie mitrailleurs gestationeerd en waren er aan de noordkant schuttersputjes gegraven, waardoor een verdedigingseenheid van 85 man niet geheel met lege handen stond. Direct na een inleidend bombardement landden Duitse para’s op en rond het landingsterrein, spoedig gevolgd door Junker transportvliegtuigen met aanvullende luchtlandingstroepen. Bij hun vluchten over de bloeiende tulpenvelden en weilanden ondervonden zij hinder van hevig geweervuur van het detachement van een Regiment Infanterie. Slechts ten koste van zware verliezen konden de Duitsers uiteindelijk het landingsterrein bezetten, waarbij de weerstandsnesten één voor één tot zwijgen werden gebracht. Door de heftige tegenstand en de zachte, drassige toestand van het landingsterrein leed de Duitse transportvloot grote verliezen. Veel vliegtuigen zakten weg in de weke bodem en werden tijdens de gevechten beschadigd door vijf Fokker C-V’s van de LVA. Al met al werden 49 van de in totaal 53 gelande Junkers vernield, waarvan ruim de helft onherstelbaar. Gedurende de oorlog werd de “FlugPlatz Valkenburg’ door de bezetter verder afgebouwd en tot 1943 af en toe gebruikt door Messerschmitts en Focke-Wulfs 190 van de Luftwaffe. Zie afbeelding onder links.
Rechts daarvan ziet u een foto van een Klemm 35f op flugplatz Katwijk, zoals Valkenburg toen ook wel genoemd werd.
De huidige legeringsgebouwen van het Duitse boerderij type langs de provinciale weg door het kamp en de tankwal in het nabijgelegen Panbos getuigen hier nog van.
Na de oorlog
Na de bevrijding werd het inmiddels in ongerede geraakte veld door de Royal Air Force provisorisch opgelapt. In 1946 werd het veld weer overgedragen aan de Nederlandse Luchtstrijdkrachten (LSK), zoals de luchtmacht toen heette.
Ook kwam er een klein detachement marinepersoneel, immers de MLD had zelf geen bruikbaar vliegveld meer. Als eerste marineonderdeel werd de “gevechtsvliegopleiding” met Fireflies op de ‘vliegbasis Valkenburg’ geplaatst. Omdat voor de herbouw van het vliegveld Bergen geen geld was, besloot de ‘Raad van Aangelegenheden over Zee’ in juli 1947 het vliegveld Valkenburg toe te wijzen aan de Marineluchtvaartdienst. Op 15 oktober 1947 werd officier vlieger der eerste klasse van de Koninklijke Marine Reserve, L.J. Fritz, de eerste commandant. Voortaan zou het vliegveld de naam “Marinevliegkamp Valkenburg” dragen.
Ontwikkeling
Direct na de overdracht werd krachtdadig begonnen met de uitbouw en verbetering van het vliegveld. Er werden hangaars en nieuwe werkplaatsen opgetrokken, de verkeersbunker kreeg een koepel, er kwamen magazijnen, een fotodienst, een vliegdienstgebouw, een Grond-school, een Vliegdienst Artillerie, een linktrainer, enz. Het duurde tot 1952 voordat dit alles gerealiseerd was. In die tijd opereerde de MLD met een groot aantal verschillende vliegtuigtypes vanaf het vliegkamp zoals de Seafury, Firefly, Harpoon, Mitchell, Catalina, Oxford, Sea Otter en een Sikorsky S-51 helikopter. Bovendien was voorlopig ook nog het 334 transportsquadron van de LSK met Dakota’s op het vliegkamp gehuisvest.
Tijdens de watersnoodramp in februari 1953 vervulde het Marinevliegkamp Valkenburg (MVKV) een belangrijke rol bij de reddingswerkzaamheden. Het diende als coordinatie-centrum voor de OSRD (Opsporings- en Reddingsdienst) in het Nederlandse luchtruim. Ook de coordinatie van de distributie van de voedsel- en hulppakketten vond plaats op het MVKV en het diende als basis voor de Britse en Amerikaanse vliegtuigen die bij de rampbestrijding werden ingezet. In de daarop volgende jaren werd het vliegkamp steeds verder uitgebreid en verbeterd. Zo werd in 1959 de hoofdbaan vernieuwd en verlengd.
