Straatnamen (3): de Broekweg

De Broekweg is één van de oudste straten in Valkenburg. De enige weg, die vanuit het dorp naar het westen loopt. De naam is vrij eenvoudig te herleiden. Broek betekent moerassig landschap.
Een broek is een laaggelegen gebied dat nat blijft door opwellend grondwater (kwel). Veel Broeklanden zijn onbruikbaar voor agrarische doeleinden omdat ze te nat zijn.
Sinds de Middeleeuwen is de bodem van de broekgronden verbeterd door drainage. In die periode werden de weteringen gegraven, waarmee het overtollige water kon afvloeien naar de Rijn. Nu nog zijn deze waterlopen terug te vinden in ons dorp. De kleine en grote Wetering, de Kaswetering en Wassenaarse wetering (of Watering) zijn
bekende namen. Door deze drainage werd goede weidegrond voor het vee verkregen. Het moeras verdween maar de benaming bleef. Hoewel er zijn nog steeds pompen nodig om droge voeten te houden.
De Broekweg werd aangelegd om de verschillende weilanden te ontsluiten. Op bijgaande kaartfragement is te zien dat de weg overgaat in een pad en langs de Schousloot richting het zuiden loopt. Hier uit blijkt dat de Broekweg niet van oudsher een kerkenpad was van Wassenaar naar Valkenburg. In de tijd dat men op Valkenburg aangewezen was voor de kerkgang was de Broek nog veel te nat en moest men via de zandrug (nu de N444) naar Valkenburg (of langs de Haagsche Schouw).
En dan helemaal aan het einde van “Den Brouck wech” stond het gerecht van Valkenburg; de Galg. In de archieven wordt deze plek (gelukkig) niet vaak genoemd. Het doodsvonnis vond meestal plaats op het publieke schavot voor het Regthuys; ook gelegen aan de Broekweg, maar dan in het dorp.
In 1937 veranderde de functie van de Broekpolder drastisch. Valkenburg kreeg een vliegveld. De grond kende vele eigenaren (o.a. het klooster te Rijnsburg, de kerk van Valkenburg), welke afgestaan moesten worden aan het rijk.
Na de oorlog werd het vliegveld uitgebreid. De Broekweg liep voortaan dood op een toegangshek bij de boerderij van Van Egmond. Deze bleef net buiten het terrein.
Eind jaren ’80 van de vorige eeuw werd de Broekweg doorsnede door de N206. Het gedeelte op de foto werd de “oude” Broekweg genoemd. Ten onrechte want dit deel is niet ouder dan het gedeelte aan de andere kant van de Tjalmaweg.
In de toekomst worden wellicht beide delen weer herenigd middels de Broekbrug en kan het “oude” weer worden geschrapt.

Ook interessant

Breitsax zwaard weer terug in het museum

Straatnamen (11) – de Rijnstroomlaan

‘Valkenburger 1’ aan de tand gevoeld

Meer soldaten krijgen gezicht terug in Valkenburg

Contact

Torenmuseum

Het Torenmuseum ligt in het centrum van het dorp Valkenburg in Zuid-Holland tussen Katwijk en Leiden.

Openingstijden
Zaterdag 13:00 – 16:00 uur 
Zondag 13:00 – 16:00 uur en
op afspraak

Entreeprijs
Volwassenen: € 2.00
Kinderen t/m 12 jaar: gratis

Aanmelden nieuwbrief

Scroll naar boven