EEN APARTE SINT NICOLAAS VOOR VALKENBURG. (Deel 1)

Ik schrijf 5 december 1944, de dag van st. Nicolaas. Er valt op deze dag weinig te vieren, want het ontbreekt ons Nederlanders aan veel dingen die het leven en zeker Sinterklaas avond engszins kunnen opvrolijken. Dit geldt zeker voor de bewoners van het gedeelte van ons land waar ook Valkenburg onder valt.
Aan de andere kant van de Noordzee is in de zeer vroege morgen Denver Jeff Wood opgestaan. Een Amerikaanse piloot met de rang van Second Lieutenant. Hij vliegt op de P-51 Mustang (een voor mij juweel van een vliegtuig) van 361st Fighter Group, 374st Fighter Sqaudron. Dit squadron is gestationeerd op basis Little Walden van de USAAF bij Hadstock – Engeland. Hij is geboren in Texas, wilde eigenlijk leeraar worden, maar koos door de omstandigheden toen toch voor piloot bij de US Airforce.

Hij moet met zijn Mustang op pad naar Duitsland om de daar nog steeds actieve vijand een kopje kleiner te maken. Hij doet dat natuurlijk niet alleen. Hij verkeert in het gezelschap van 550 bommenwerpers, B-17 en B-24 (Flying Fortress en Liberator). Ook gaan er ruim 800 jagers mee om hun grotere vrienden te beschermen tegen het kwaad. Zij bestaan uit P-51 en P-47 (Thunderbolt). Zij worden door de bemanningen van de bommenwerpers “Little Friends”genoemd. Zij hebben de gezamenlijke opdracht om verschillende doelen bij grote steden aan te vallen.

Denver moet vandaag genoegen nemen met een ander toestel, omdat zijn eigen kist aan de grond staat vanwege een storing. Hij krijgt een P-51 van een collega aangewezen. Na de start en het opformeren van alle toestellen vliegen zij in oostelijke richting over de Noordzee naar de hun aangewezen doelen. Al vrij snel na de start bemerkt hij dat zijn motor (1830 PK Packard V-1650-7, een in licentie gebouwde Rolls Royce Merlin 61) niet het juiste ritme heeft en een diesel motor jaloers zou zijn op de hoeveelheid rook die zijn uitlaten verlaat. De motor gaat steeds ongelijker lopen en veroorzaakt trillen en bonken door het gehele
vliegtuig. Zo hevig dat Denver af en toe met zijn hoofd onzacht het cockpit dak raakt. Het vliegtuig wordt steeds moeilijker bestuurbaar en hij vraagt  aan zijn Flight Commander of en wanneer hij zijn kist mag verlaten. Hij krijgt het advies om indien mogelijk, boven land te springen. Om alleen aan een parachute in de ijskoude Noordzee te belanden zou weinig overlevingskansen bieden. Aldus geschiedt.

Omstreeks 09.30 kruist hij de kust en verlaat zijn Mustang met parachute. Die doet het gelukkig en hij daalt door de westelijke wind in de richting van Oegstgeest. Daar komt hij niet echt gecontrolleerd neer en gaat bijna binnen zonder kloppen tegen/ door een raam van het toenmalige “Wijnstok Huis” op de tweede verdieping. Een 17 jarige jonge man rent naar boven en trekt hem naar binnen. Denver is door de klap van de landing behoorlijk van het pad en kreunt af en toe. Hij blijft nog even binnen, maar wordt al snel gevangen genomen door onze Duitse bezetters. Het is daar bij  bewonderingswaardig dat de Nederlandse aanschouwers bij zijn arrestatie het Wilhelmus zingen. Hij wordt afgevoerd voor ondervraging en verdaagt daarna via Schiphol in het krijgsgevangenkamp Stalag-Luft nr.1. Dit oord zal hij pas na het einde van de oorlog verlaten. Het is eind 1944, het had ook anders kunnen zijn, dan had hij even langer gemoeten. Misschien een geluk bij een ongeluk.

Ik ga even een paar minuten terug in de tijd van toen. Terwijl Denver nog aan zijn parachute hangt, duikt zijn voormalige vervoer middel rechtstandig naar beneden en boort zich met grote snelheid, neus eerst, met een reuze klap in de drassige grond aan de rand van een sloot in het Duyfrak. De vleugels breken af en blijven redelijk aan de oppervlakte. De rest verdwijnt diep in de grond. Op het stuk land naast de sloot ontstaat een flinke brand gevoed door de hoog
octaan benzine brandstof. De vlieger is vertrokken met twee afwerpbare benzine tanks onder de vleugels. Ik vermoed echter dat hij deze al had gedumpt.

(In een Amerikaans rapport dat ik heb verkregen staat dat op enkele tientallen meters iemand op het land aan het werk was. Dit rapport zei: “It scared the living daylights out of a workman who was doing his job at only twenty meters from the crash site”) Na de brand wordt het gebied onderzocht door de Duitsers. Zij bergen de vleugels vanwege de grote vraag naar aluminium van hun vliegtuig industrie. De rest laten ze zitten. Hier kom ik op terug in deel 2. P.S.Tot veel later, dacht iedereen trouwens dat het een Spitfire was die was verongelukt. Dit omdat de piloot Engels sprak.

Jan Vroege
Marine luchtvaart dienst.

Ook interessant

Breitsax zwaard weer terug in het museum

Straatnamen (11) – de Rijnstroomlaan

‘Valkenburger 1’ aan de tand gevoeld

Meer soldaten krijgen gezicht terug in Valkenburg

Contact

Torenmuseum

Het Torenmuseum ligt in het centrum van het dorp Valkenburg in Zuid-Holland tussen Katwijk en Leiden.

Openingstijden
Zaterdag 13:00 – 16:00 uur 
Zondag 13:00 – 16:00 uur en
op afspraak

Entreeprijs
Volwassenen: € 2.00
Kinderen t/m 12 jaar: gratis

Aanmelden nieuwbrief

Scroll naar boven