Het dorp Valkenburg bestond eeuwenlang uit een klein centrum rond om de kerk met enkele wegen richting de omgeving. Zo liep de Broekweg richting Wassenaar en de Middenweg naar “De Punt”, die aansloot op de Rijndijk of Heerwech richting Leiden. Deze Rijndijk liep verder langs het centrum richting Katwijk.
Tenslotte liep er vanuit het centrum langs het Marktveld de Achterweg naar het zuiden. Op de oudste bekende plattegrond van deze streek (rond 1600 kwam Valkenburg in deze vorm (een spin met vijf poten) al voor. Ook nu nog z’ljn deze wegen op de kaart herkenbaar, zíj het dat de Broekweg door de aanleg van
hét Vliegveld drastisch is ingekort en de Achterweg is doorsneden door de N206.
Nu het vliegveld is verdwenen kan de Broekweg weer in zijn historische vorm wioden terug gebracht. Tenminste dat lijkt een uitgangspunt voor de ontwerpers van het Masterplan Nieuw Valkenburg. De culturele waarden van het gebied moeten zichtbaar bliiven in de plannen. En dan is het zeen verwonderlijk dat juist de historische Achterweg níet in de plannen wordt ingepast. Hij moet wijken voor een nietszeggende invulling met de “boeíende” naam Werkpark. De Achterweg is een belangrijk cultureel elpment in de plattegrond van Valkenburg. De weg liep vanaf het centrum naar de Hofstede Torenvliet en vandaar met een bocht naar de Rijndijk. ln de middeleeuwen heette de weg Het Heilige Kruis pad . De huidige Kruisweg verwijst hier nog naar. In de kerk hing een groot lJzeren Kruis, dat éénmaal per jaar in een processie werd rondgedragen. Oven het Heilige Kruispad via de Rijndijk weer terug naar de parochiekerk. ln de L7″ eeuw kende de weg verschillende namen; Kerkpadt, Buyrwech, Achterwech en ook nog Cruyspadt. Na de bocht Bing het pad over in Torenvlietslaen. Huize Torenvliet was in die eeuw op zijn hoogtepunt.
In de 20″ eeuw was de Achterweg de verbindingsweg naar de vele kwekerijen, die Valkenburg kende. Ook de verbindingsweg tussen de Torenvlietslaan en de Zoinneveldslaan (de Woerd) is op bovenstaande kaart nog net zichtbaar. De zondagmiddag werd door vele Valkenburgers ingevuld met een wandeling over de
Achterweg, Torenvlietslaan en soms de Zonneveveldslaan via de Voorschoterweg, Hoofdstraat weer terug naar het centrum. De route van het Heilig Kruis was lang populair in het dorp. Met de aanleg van de N206 kwam een einde aan dit rondje. Maar nog wel tastbaar aanwezig. Hoe lang nog??? ! ! !
Henk lmthorn.
