Henk Imthorn
De Lange Commandeurstraat loopt van het Castellumplein naar de Hoofdstraat. Het woord lange suggereert dat er in het verleden ook een Korte Comandeurstraat is geweest. Deze liep van de Broekweg naar de Lange Commandeurstraat aan de noord-oostzijde
van het huidige plein. Voor 1980 was het plein nog geen plein en (gedeeltelijk) bebouwd.
In Valkenburg was al in de 8e eeuw sprake van een kerk. In de middeleeuwen was er een
voortdurende strijd tussen de graven van Holland en het Bisdom Utrecht over het bezit Falcanaburgh. Daar kwam een einde aan toen graaf Willem in 1241 het patronaatrecht aan de Duitse orde schonk . Deze orde bestond uit ridders die deel hadden genomen aan de kruistochten naar het heilige land. Zij stichtten het commandeurschap. Het patronaatsrecht hield in het beheren van kerkgebouw, het terrein er om heen, onderhoud van de pastoor en de koster; tevens waren zij verantwoordelijk voor de eredienst. In 1250 werd een commandeurshuis gebouwd. Waarschijnlijk aan de Lange Commandeur-straat recht tegenover de korte Commandeur straat. Officiële straatnamen dateren pas uit de 19e eeuw, maar al in de 12e eeuw werden plaatsaanduidingen gebruikt door de bevolking. Voor de hand liggend uit die tijd zijn Achterweg, Marktveld, Middenweg en zo dus ook de Commandeurstraat. In de tweede helft van de veertiende eeuw verhuisden de commandeurs naar Katwijk binnen. (Ook daar is een Commandeurstraat). De straataanduiding in Valkenburg bleef gehandhaafd.
Hoewel? Valkenburg bestond jarenlang uit een behoorlijk aantal boerderijen in het centrum. De straten in het centrum liepen enigszins af richting de Rijn en het achterland , als gevolg van de (romeinse) verhoging (Terp) in ons dorp. Dit had tot gevolg dat het regenwater netjes wegliep, maar ook de ontlasting van de koeien en paarden vond zijn weg naar beneden. Gevolg: de chique naam Commandeurstraat veranderde in Strontsteeg.
De strontsteeg aflopend naar de Rijn.
In de loop der jaren werd het aantal boerderijen minder, kwam er riolering en een betere regelgeving ten aanzien van dierenafval. Langzaam maar zeker kreeg de straat weer een beetje kleur.
hoek Lange Commandeurstraat/Middenweg.
Na de 2e wereld oorlog werd een deel van de bebouwing tussen Kerkplein en korte Commandeurstraat afgebroken. Dit had als voordeel dat er ruimte ontstond voor de kermis . Maar de rest van het jaar zag het centrum er uit als een rotte kies.
het centrum als parkeerplaats voor vrachtauto’s. Op de achtergrond de korte Commandeurstraat.
Begin jaren 80 werd het centrum eindelijk aangepakt en ontstond het Castellumplein. Eén van de belangrijkste functies bleef het parkeren. Weliswaar geen vrachtwagens, maar toch. Natuurlijk was er alle ruimte voor de jaarlijkse paardenmarkt met kermis.
Begin deze eeuw is het plein opnieuw ingericht . Het parkeren werd naar de randen verschoven en het plein was primair bedoeld voor evenementen. De Korte Commandeurstraat werd plein. De Lange Commandeurstraat werd een stuk korter.
Straatnamen (6): De Lange Commandeurstraat
